Tiểu Đường Bị Phù Chân Là Gì?
Bệnh tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là một căn bệnh liên quan đến rối loạn chuyển hóa đường trong cơ thể. Triệu chứng điển hình của tiểu đường là mức đường huyết luôn cao hơn mức bình thường do thiếu hụt hormone insulin, hoặc do sự đề kháng insulin. Khi đường huyết tăng cao, điều này dẫn đến tổn thương các mạch máu nhỏ trong cơ thể, đặc biệt là ở chân, từ đó gây ra tình trạng phù chân.
Tình Trạng Phù Chân Ở Người Bệnh Tiểu Đường
Tiểu đường bị phù chân là tình trạng phù ngoại biên, xảy ra khi có sự tích tụ dịch bất thường dưới da, gây sưng và đau nhức ở bàn chân. Da ở vùng bị phù thường sáng bóng hơn, kém đàn hồi và khi ấn vào thì để lại vết lõm. Ngoài việc ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tình trạng này cũng có thể chỉ ra các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến tim mạch và thận.
Nguyên Nhân Tiểu Đường Gây Phù Chân
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng sưng chân ở người tiểu đường, bao gồm:
1. Lưu Lượng Máu Suy Giảm
Tăng đường huyết kéo dài có thể gây tổn thương niêm mạc mạch máu và dẫn đến xơ vữa động mạch. Tình trạng này làm cho thành mạch dày lên, mạch máu trở nên hẹp và bít tắc, gây giảm lưu lượng máu đến chân. Khi máu không được lưu thông hiệu quả, chất lỏng sẽ tích tụ, từ đó gây ra tình trạng phù chân.
2. Vấn Đề Bệnh Tim Mạch
Người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao mắc các biến chứng tim mạch như tăng huyết áp và suy tim sung huyết. Khi chức năng tim bị suy yếu, hoạt động bơm máu không hiệu quả sẽ dẫn đến tích tụ nước ở các vùng thấp, đặc biệt là chân.
3. Bệnh Thận Mạn Tính
Tiểu đường là một nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh thận mạn tính. Khi chức năng thận giảm sút, cơ thể sẽ giữ nước, từ đó dẫn đến tình trạng phù chân.
4. Bệnh Lý Thần Kinh
Bệnh tiểu đường có thể dẫn đến tổn thương các dây thần kinh. Khi bệnh không được kiểm soát, người bệnh có thể không cảm nhận được tình trạng sưng hoặc tổn thương ở bàn chân, gây khó khăn trong việc nhận biết và điều trị.
5. Tác Dụng Phụ Của Thuốc
Một số loại thuốc như thuốc huyết áp, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) và thuốc giảm đau thần kinh cũng có thể gây ra tình trạng phù chân ở người bệnh tiểu đường.
Dấu Hiệu Nhận Biết Người Tiểu Đường Bị Phù Chân
Người tiểu đường bị phù chân có thể gặp một số triệu chứng như:
- Sưng, sưng tấy, đỏ ở mu bàn chân.
- Mất cảm giác ở ngón chân hoặc bàn chân.
- Cảm giác ngứa hoặc châm chích ở bàn chân.
- Cảm giác chật khi mang giày hoặc tất.
- Da chân đổi màu.
- Chậm lành các vết thương hoặc vết loét ở bàn chân.
- Da bàn chân khô, nứt nẻ hoặc bong tróc, có vết chai.
- Nấm (bệnh nấm ở chân vận động viên).
Cách Chẩn Đoán Phù Chân Ở Người Tiểu Đường
Để chẩn đoán tình trạng phù chân ở người tiểu đường, bác sĩ sẽ thực hiện các bước sau:
1. Đánh Giá Tổng Quan
Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh, kiểm tra lượng đường huyết và các bệnh lý đi kèm.
2. Kiểm Tra Da và Móng Bàn Chân
Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng da, móng chân, tìm kiếm các dấu hiệu tổn thương như khô nứt, vết chai hay nhiễm nấm.
3. Kiểm Tra Cơ Xương Khớp
Bác sĩ sẽ kiểm tra hình dạng và cấu trúc của bàn chân, đánh giá các biến dạng có thể xảy ra.
4. Kiểm Tra Thần Kinh
Sử dụng các dụng cụ và phương pháp chuyên biệt để đánh giá độ nhạy giác quan ở bàn chân.
5. Kiểm Tra Mạch Máu
Thực hiện siêu âm mạch máu để kiểm tra lưu lượng máu đến chân. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định chụp cắt lớp vi tính (CT).
Cách Giảm Sưng Bàn Chân Cho Người Tiểu Đường
1. Sử Dụng Vớ Nén Y Khoa
Vớ nén y khoa tạo áp lực lên bàn chân và cẳng chân, giúp kích thích lưu thông máu và giảm tình trạng phù chân.
2. Nâng Chân Cao Hơn Tim
Giữ chân ở mức cao hơn tim bằng cách sử dụng gối hoặc ghế sẽ cải thiện lưu thông máu và giảm phù chân.
3. Giảm Lượng Muối
Áp dụng chế độ ăn ít muối để hạn chế lượng nước tích tụ trong cơ thể.
4. Sử Dụng Thuốc
Nếu tình trạng phù chân nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc lợi tiểu để hỗ trợ.
Phòng Ngừa Phù Chân Ở Người Đái Tháo Đường
1. Giảm Cân
Giảm cân là một trong những yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa tình trạng phù chân.
2. Tập Thể Dục Thường Xuyên
Vận động định kỳ không chỉ hỗ trợ giảm cân mà còn cải thiện lưu thông máu.
3. Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh
Chế độ ăn giàu rau củ quả, chất béo lành mạnh và hạn chế muối sẽ góp phần giúp cơ thể khỏe mạnh.
4. Tránh Ngồi Lâu
Nên đi lại sau mỗi 1-2 giờ ngồi để tăng cường lưu thông máu ở chân.
Khi Nào Nên Tới Cơ Sở Y Tế?
Nếu có dấu hiệu bất thường hoặc tổn thương bàn chân như sưng tấy, đau nhức kéo dài, người bệnh tiểu đường nên gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời.
